Η αλλαντοτοξίνη είναι μια πρωτεϊνη που παράγεται από το βακτήριο Clostridium Botulinum και χρησιμοποιείται στην ιατρική από την δεκαετία του 80. Η δράση της εμποδίζει την μετάδοση των ερεθισμάτων από το νεύρο στο μυ, προκαλώντας έτσι μια τοπική και παροδική μυϊκή χαλάρωση.
Αν και οι περισσότεροι την γνωρίζουν από την χρήση της στην εξάλειψη των ρυτίδων ,αποτελεί πολυτιμότατο φάρμακο και για συγκεκριμένους νευρολογικούς ασθενείς.
Χρησιμοποιείται, από εξειδικευμένους νευρολόγους, για την βελτίωση της Σπαστικότητας ( απότοκο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου , εγκεφαλικής παράλυσης ή σκλήρυνσης κατά πλάκας) , για την βελτίωση της Δυστονίας ( σπασμό γραφέως, ραϊβόκρανο, βλεφαρόσπασμο, σπασμό ημιπροσώπου ) καθώς και στην πρόληψη της χρόνιας Ημικρανίας.
Μπότοξ και σπαστικότητα
Με τον όρο σπαστικότητα, περιγράφουμε την έντονη, συνεχή ,ακούσια σύσπαση συγκεκριμένων μυϊκών ομάδων των άνω ή κάτω άκρων, συνεπεία βλάβης του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα , αποτελεί η γνωστή σε όλους μας εικόνα του ημιπληγικού ασθενή με το δυσκίνητο χέρι και πόδι μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο.
Λίγο καιρό μετά την εγκεφαλική βλάβη, το χέρι αρχίζει να ‘σφίγγει’ , ο αγκώνας και ο καρπός περιστρέφονται , τα δάκτυλα αγκυλώνονται. Η παραμόρφωση μπορεί να επηρεάσει και το πόδι καθιστώντας την κίνηση δύσκολη έως και αδύνατη. Συχνά εμφανίζονται επώδυνες , ξαφνικές συσπάσεις που εμποδίζουν την αρμονία των κινήσεων. Η ίδια κλινική εικόνα μπορεί να εμφανιστεί και στους πάσχοντες από Εγκεφαλική παράλυση ή Σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ο ασθενής με σπαστικότητα, πέραν των προβλημάτων στην κινητικότητα εμφανίζει πόνο, δυσκολία στην καθημερινή υγιεινή ακόμη και τραυματισμούς λόγω μη ηθελημένων κινήσεων.
Η αντιμετώπισή της με botox είναι προτιμότερο να ξεκινήσει εγκαίρως ώστε τα άκρα να μην παραμορφωθούν από την ακινησία αλλά και να μπορεί ο πάσχων να αποκομίσει τα βέλτιστα από την κινησιοθεραπεία κατά την εφαρμογή προγραμμάτων αποκατάστασης.
Μετά από αναλυτική μελέτη των εμπλεκόμενων μυών , γίνεται τοπικά , σχεδόν ανώδυνα με λεπτή βελόνα, η έγχυση του φαρμάκου. Μέσα σε λίγες ημέρες οι μύες χαλαρώνουν επιτρέποντας μείωση του πόνου, ευκολότερη κίνηση και γενικότερη βελτίωση της λειτουργικότητας του άκρου. Ακόμα και σε μία ημιπληγία εγκατεστημένη από πολλά χρόνια όπου το αποτέλεσμα όσον αφορά στην κινητικότητα δεν είναι το ίδιο, η ύφεση του πόνου και η ανακούφιση του ασθενούς είναι σημαντική. Η δράση διαρκεί αρκετούς μήνες αλλά ανά τακτά χρονικά διαστήματα η έγχυση πρέπει να επαναλαμβάνεται.
Η δόση εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή.
Αξίζει να αναφερθεί ότι , μιας και η αλλαντοτοξίνη δρα τοπικά , σε αντίθεση με τις από του στόματος θεραπείες οι οποίες περνούν στην κυκλοφορία του αίματος, δεν έχει παρενέργειες όπως υπνηλία , γαστρεντερικές διαταραχές ή γενικευμένη χαλάρωση κι έτσι μπορεί να επαναλαμβάνεται για πολλά έτη.
Μπότοξ και Δυστονία
Πρόκειται για σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από ακούσιες , ανώμαλες συσπάσεις μυών που προκαλούν τη λήψη αφύσικων στάσεων και θέσεων των άκρων αλλά και του κορμού.
Από τις πιο συχνές είναι το σπασμωδικό ραϊβόκρανο ή αυχενική δυστονία, άγνωστης αιτιολογίας που εμφανίζεται κυρίως στις γυναίκες μέσης ηλικίας. Παρατηρείται κάμψη/ στροφή της κεφαλής προς μία πλευρά που συνοδεύεται κάποιες φορές με ανύψωση του σύστοιχου ώμου.
Αλλες μορφές δυστονίας που βελτιώνονται με την τοπική έγχυση αλλαντοτοξίνης είναι ο βλεφαρόσπασμος που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες συσπάσεις του σφιγκτήρα των βλεφάρων καθώς και οι μορφές που σχετίζονται με κάποια δραστηριότητα όπως το γράψιμο ή η ενασχόληση με κάποιο μουσικό όργανο που ονομάζονται σπασμός γραφέως και δυστονία των μουσικών αντίστοιχα.
Μπότοξ κ χρόνια Ημικρανία
Η αλλαντοτοξίνη χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια για την πρόληψη της χρόνιας ημικρανίας με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
Χορηγείται σε άτομα που έχουν πολύ συχνές και έντονες κρίσεις πονοκεφάλου με στόχο την μείωση του αριθμού αλλά και της έντασής τους. Η έγχυση γίνεται σε συγκεκριμένα σημεία στον αυχένα , το πίσω μέρος του κεφαλιού , τους κροτάφους και το μέτωπο .